Odwołanie do sądu od decyzji ZUS należy złożyć pisemnie za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał tę decyzję. Ewentualnie można złożyć także odwołanie w formie ustnej, do protokołu, który sporządzany jest przez pracownika tego oddziału ZUS.
Odwołanie wraz z aktami sprawy oddział ZUS przekazuje w ciągu 30 dni do sądu, chyba, że uzna takie odwołanie za zasadne, i w związku z tym zmieni lub uchyli własną decyzję.
Sprawa rozpoznawana jest przez sąd rejonowy (wydział pracy i ubezpieczeń społecznych) w następujących przypadkach:
- o zasiłek chorobowy, wyrównawczy, opiekuńczy, macierzyński oraz pogrzebowy,
- o świadczenie rehabilitacyjne,
- o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy rolniczej, wypadku w drodze do pracy lub z pracy, wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (…),
- o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
W pozostałych przypadkach sprawy rozpoznawane są przez sąd okręgowy.
Termin do złożenia odwołania wynosi miesiąc od chwili doręczenia decyzji odwołującemu.
We wnoszonym odwołaniu trzeba wskazać oznaczenie decyzji, której dotyczy odwołanie, zwięzłe przytoczenie zarzutów co do zawartego w decyzji ZUS rozstrzygnięcia, a także wskazanie wniosków. Wszystko to powinno zostać należycie uzasadnione, a następnie podpisane.
W odwołaniu można wnosić między innymi o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków, a także o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego (lub kilku). Wnioski takie mogą okazać się szczególnie uzasadnione w przypadku dochodzenia świadczeń związanych z chorobą czy wypadkiem przy pracy.
Szczególnie istotnym elementem odwołania jest jego uzasadnienie. To w nim należy wykazać, dlaczego decyzja ZUS jest nie tylko krzywdząca dla odwołującego, ale również jest bezzasadna i bezpodstawna w świetle stanu faktycznego sprawy. Ponadto w uzasadnieniu jest miejsce na wskazanie przyczyn, dla których pożądanym jest powołanie przez sąd biegłych, których opinie mają w domyśle podważyć podstawy stanowiska ZUS.